تفاوت روغن هیدرولیک با روغن گیربکس

عملکرد صحیح خودروها و ماشین‌آلات صنعتی به شدت به روغن های مختلفی وابسته است. دو نوع از مهم‌ترین این روغن‌ها، روغن گیربکس و روغن هیدرولیک هستند. هر دوی این روغن‌ها برای انتقال نیرو استفاده می‌شوند اما وظایف و ویژگی‌های متفاوتی دارند و با هدف خاص استفاده می شوند.

در این مقاله از پرفلوب، به بررسی نقش‌های منحصر به فرد روغن گیربکس و روغن هیدرولیک در ماشین‌های مختلف می‌پردازیم و انواع، مزایا و کاربردهای آنها را مورد بحث قرار خواهیم داد.

آیا روغن هیدرولیک همان روغن گیربکس است؟

علاوه بر این، سعی می کنیم به برخی از سوالات زیر که مربوط به تفاوت روغن هیدرولیک با روغن گیربکس هستند، پاسخ مناسب دهیم.

• فرق روغن هید‌رولیک و روغن گیربکس در چیست؟
• استفاده از روغن گیربکس بجای روغن هیدرولیک امکان پذیر است؟
• تفاوت روغن فرمان و روغن هیدرولیک چیست؟
• فرق روغن گیربکس با واسکازین چیست؟

روغن گیربکس به طور خاص برای روانکاری و محافظت از قطعات متحرک داخل گیربکس طراحی شده است. این روغن به کاهش اصطکاک، کاهش سایش و خنک‌کاری کمک می‌کند تا دنده های گیربکس به طور روان و کارآمد کار کنند.

روغن هیدرولیک نیز یک مایع روانکار است اما وظیفه اصلی آن انتقال نیرو از طریق سیستم‌های هیدرولیک است. این روغن در سیستم‌های ترمز، فرمان برقی، بالابرها و بسیاری از دستگاه‌های صنعتی دیگر استفاده می‌شود.

همچنین بخوانید: زمان تعویض روغن گیربکس

تفاوت‌های اصلی بین روغن گیربکس و روغن هیدرولیک:

• ویسکوزیته: روغن گیربکس معمولاً ویسکوزیته (غلظت) بالاتری نسبت به روغن هیدرولیک دارد تا بتواند در برابر فشارهای بالا و دماهای مختلف مقاومت کند.
• ادتیوها: هر دو نوع روغن حاوی افزودنی‌های خاصی هستند اما نوع و مقدار این افزودنی‌ها با توجه به وظیفه روغن متفاوت است.
• کاربرد: روغن گیربکس برای روانکاری قطعات متحرک داخل گیربکس استفاده می‌شود، در حالی که روغن هیدرولیک برای انتقال نیرو در سیستم‌های هیدرولیک به کار می‌رود.

با این مقدمه به سراغ اصل داستان یعنی تفاوت روغن هیدرولیک با روغن گیربکس می رویم.

ابتدا روغن گیربکس و روغن هیدرولیک را تعریف می کنیم و از مزایا و کاربردهای هر کدام می گوییم. سپس فرق روغن هیدرولیک و روغن گیربکس را توضیح خواهیم داد.

روغن گیربکس چیست؟

روغن گیربکس یا روغن دنده یک روانکار تخصصی است که برای عملکرد صحیح گیربکس‌های اتوماتیک و دستی ضروری است. کار اصلی روغن گیربکس، محافظت از دنده هایی است که تحت فشار و سرعت بالا کار می کنند.

روغن گیربکس چندین وظیفه را انجام می‌دهد:

• روانکاری دنده‌ها و بلبرینگ‌ها برای به حداقل رساندن سایش
• کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک مانند مبدل گشتاور و باندهای کلاچ/ترمز برای تعویض نرم دنده‌
• گاهی اوقات به عنوان یک مایع هیدرولیک برای کنترل سیستم جعبه دنده اتوماتیک‌ عمل می کند

علاوه بر این، روغن گیربکس قطعات را روانکاری می‌کند، فشار هیدرولیک را بالا می برد و اصطکاک را کاهش می دهد تا دنده ها به خوبی و نرم جا بروند.

انواع روغن گیربکس

روغن گیربکس در انواع مختلفی وجود دارد و برای دلایل خاصی استفاده می‌شود. در ادامه به بررسی انواع مختلف روغن گیربکس می‌پردازیم:

1- روغن گیربکس دستی

روغن گیربکس دستی، که به عنوان روانکار یا روغن جعبه دنده دستی نیز شناخته می‌شود، معمولا در خودروهای قدیمی استفاده می گردد. روغن‌های گیربکس دستی سفت تر هستند و اغلب باعث می‌شدند که رانندگان خودرو در تعویض دنده، به خصوص در زمستان، با مشکل مواجه شوند. به همین خاطر در خودروهای با جعبه دنده دستی از روغن گیربکس اتوماتیک که رقیق تر است استفاده می‌کنند.

2- روغن گیربکس اتوماتیک (ATF)

روغن‌های گیربکس اتوماتیک (ATF) روغن‌های تخصصی هستند که برای گیربکس‌های اتوماتیک خودرو طراحی شده‌اند. این نوع روغن عملکرد بهتر صحیح سوپاپ‌ها را تضمین می‌کنند، اصطکاک باند ترمز را به حداقل می‌رسانند و انتقال قدرت به چرخ‌های محرک را تسهیل می‌کنند.

همچنین بخوانید: روغن گیربکس اتوماتیک ATF III

3- روغن گیربکس CVT

روغن گیربکس CVT به طور خاص برای SUVها، کامیون‌ها و خودروهای پیشرفته طراحی شده است. اگر در این وسایل نقلیه از روغن نامناسب استفاده شود، منجر به مشکلات جدی و خرابی موتور می گردد و هزینه های سرویس و نگهداری را بالا می برد.

مزایای استفاده از روغن گیربکس مناسب

در ادامه برخی از مزایای استفاده از روغن گیربکس را بررسی می‌کنیم:

• روانکاری موثر دنده‌های هیپوئید، کاهش اصطکاک بین قطعات متحرک و تعویض دنده نرم و روان
• محافظت از اجزا گیربکس در برابر اصطکاک و آسیب در حین تعویض دنده به لطف افزودنی‌های ضد سایش و ضد خوردگی
• کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود اثرات زیست محیطی.

همچنین بخوانید: ادتیو روغن موتور چیست؟ راهنمای جامع افزودنی های روغن (1403)

روغن هیدرولیک چیست؟

روغن هیدرولیک مایعی است که در سیستم‌های هیدرولیک برای انتقال نیرو و انجام عملکردهای مختلفی مانند روانکاری، خنک‌کاری و آب‌بندی استفاده می‌شود. عملکرد روغن هیدرولیک با روغن گیربکس در یک طبقه بندی قرار می گیرند، اما روغن هیدرولیک می‌تواند نقش‌های متعددی، مانند جلوگیری از خوردگی، انتقال بهتر گرما و انتقال انرژی هیدرولیک را ایفا کند.

انواع روغن هیدرولیک

در ادامه برخی از انواع اصلی روغن هیدرولیک را بررسی می‌کنیم:

1- روغن‌های هیدرولیک پایه نفتی

روغن‌های هیدرولیک پایه نفتی از نفت خام تصفیه شده مشتق شده‌اند، مقاومت به زنگ‌زدگی، کاهش کف و روانکاری بهتر را ارائه می‌دهند. با این حال، قابلیت اشتعال بالایی دارند و حین استفاده از آن باید مراقبت بیشتری به لحاظ ایمنی صورت گیرد.

2- روغن‌های هیدرولیک پایه آب

روغن‌های هیدرولیک پایه آب، متشکل از آب و مواد افزودنی، در دو نوع اصلی وجود دارند: امولسیون‌های آب و روغن و گلیکول‌های آبی. امولسیون‌های آب و روغن مقرون به صرفه هستند، در برابر آتش مقاوم هستند از ترکیب 35% آب و 65% روغن تشکیل شده اند، در حالی که گلیکول‌های آبی غلیظ تر هستند و جلوگیری از خوردگی بهتری را ارائه می‌دهند.پ

3- روغن‌های هیدرولیک سنتتیک

روغن‌های هیدرولیک سنتتیک در شرایط دمای بالا عملکرد عالی دارند و به دلیل اینکه رقیق تر هستند ویسکوزیته پایین تری دارند، روانکاری عالی ارائه می‌دهند. با این حال، آن‌ها تجزیه پذیر نیستند و از نظر زیست محیطی مشکل آفرین می باشند و ممکن است با برخی از مواد آب‌بندی مانند نیتریل سازگار نباشند.

4 تفاوت روغن هیدرولیک با روغن گیربکس

آیا روغن هیدرولیک همان روغن گیربکس است؟

هنگام مقایسه روغن هیدرولیک و روغن گیربکس، باید این نکته توجه داشته باشید که روغن‌های هیدرولیک برای انتقال قدرت در ماشین‌آلات مختلف استفاده می‌شوند، در حالی که روغن‌های گیربکس به طور خاص برای روانکاری گیربکس‌های خودروها طراحی شده‌اند.

در حالی که استفاده از روغن گیربکس بجای روغن هیدرولیک تنها در شرایط خاصی می تواند استفاده شود، برای اینکه عملکرد بهتر و بهبود طول عمر، ضروری است از توصیه‌های سازنده تجهیزات پیروی شود.

در ادامه برخی از تفاوت‌های اصلی بین روغن هیدرولیک و روغن گیربکس آورده شده است:

• ترکیب و افزودنی‌ها: روغن گیربکس با افزودنی‌هایی غنی شده است تا روانکاری را بهبود بخشد، اصطکاک را به حداقل برساند و در برابر سایش و خوردگی محافظت بهتری از خود به نمایش بگذارد. در مقابل، روغن هیدرولیک حاوی افزودنی‌هایی با خواص ضد کف، ضد زنگ و ضد اکسیداسیون، همراه با بهبود دهنده شاخص ویسکوزیته در شرایط کاری مختلف است.
• ویسکوزیته و خواص جریان: روغن‌های گیربکس به لطف ادتیو بهبود دهنده شاخص ویسکوزیته (VI)، پایداری ویسکوزیته را در دماهای مختلف حفظ می کند و به خاطر جریان خوبی که بین دنده ها ایجاد می کند، کار تعویض نرم دنده‌ها را راحت می کند. در مقابل، ویسکوزیته روغن‌های هیدرولیک بر اساس الزامات و شرایط سیستم متفاوت است.
• محدوده فشار و دمای عملیاتی: سیستم‌های هیدرولیک فشارهای بالایی را تحمل می‌کنند و نیازمند روغن هایی هستند که در شرایط سخت به خوبی مقاومت کنند و در عین حال عملکرد و ایمنی را تضمین کنند. روغن‌های هیدرولیک همچنین باید در دماهای مختلف، ویسکوزیته پایداری داشته باشند تا در شرایط کاری مختلف به خوبی عمل کنند.
• سازگاری با مواد: روغن گیربکس و روغن هیدرولیک باید با واشرها، آب‌بندها و شیلنگ‌ها به خوبی سازگار باشند تا باعث خوردگی آنها نشود. همچنین از تخریب و نشتی جلوگیری و از خرابی سیستم ممانعت کنند.

جدول مقایسه تفاوت های روغن گیربکس و روغن هیدرولیک

تفاوت روغن گیربکس و روغن هیدرولیک از نظر کاربرد

در زیر موارد استفاده روغن گیربکس و روغن هیدرولیک آورده شده است:

روغن گیربکس:

• خودروها (گیربکس‌های اتوماتیک و دستی)
• کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و وسایل نقلیه تجاری
• ماشین‌آلات کشاورزی (تراکتور، کمباین)
• تجهیزات ساختمانی (بیل مکانیکی، لودر)

روغن هیدرولیک:

• بیل مکانیکی و جرثقیل‌های هیدرولیکی
• لیفتراک‌ها و تجهیزات جابجایی مواد
• ماشین‌آلات صنعتی (پرس، ماشین‌های قالب‌گیری تزریقی)
• چرخ‌های فرود و سیستم‌های ترمز هواپیما

نتیجه‌گیری

در این مقاله تفاوت روغن هیدرولیک با روغن گیربکس را به طور کامل شرح دادیم.

هر دو روغن هیدرولیک و روغن گیربکس برای انتقال نیرو استفاده می‌شوند. با این حال، روغن هیدرولیک طیف گسترده‌تری از کاربردها را در سیستم‌های هیدرولیک مختلف، از جمله تجهیزات ساختمانی، ماشین‌آلات ابزار و ترمزها دارد. از سوی دیگر، روغن گیربکس به طور خاص برای گیربکس‌های خودروها، چه اتوماتیک یا دستی، طراحی شده است. درک این تفاوت‌ها برای انتخاب روغن مناسب، اطمینان از عملکرد بهینه و به حداقل رساندن هزینه‌های تعمیر و نگهداری ضروری است.

استفاده از روغن مناسب برای هر سیستم بسیار مهم است. استفاده از روغن نامناسب یا روغن با کیفیت پایین می‌تواند باعث آسیب دیدن قطعات، کاهش عمر مفید دستگاه و افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری شود.

پرفلوب از شرکت آریا رایمند جاوید طیف کاملی از روغن‌های گیربکس و هیدرولیک درجه یک را با قیمت بسیار مناسب و کیفیت بالا (مشابه نمونه های خارجی) عرضه می کند. پرفلوب متناسب با نیاز خاص هر خودرو و ماشین آلات، روغن گیربکس و روغن هیدرولیک دارد.

با روغن‌ گیربکس پرفلوب، تعویض دنده‌ راحت و نرم را تجربه کنید. این روانکار با کیفیت اصطکاک را به حداقل می‌رسانند، علاوه بر این، روغن‌ هیدرولیک پرفلوب نیز انتقال قدرت در سیستم‌های هیدرولیک را در حد عالی بهینه می‌کنند.